Een financieel model is de sleutel tot het succes van je startup. Het vormt de kern van je bedrijfsplan, staaft je bedrijfsdoelen en hoe je deze wilt bereiken. Het kan je ondersteunen bij (i) het goed geïnformeerd runnen van je bedrijf en (ii) het aantrekken van financiering bij banken of particuliere investeerders. Uiteindelijk gaat het niet om het voorspellen van de toekomst, maar om het presenteren van goed doordachte projecties, die van groot belang kunnen zijn bij het bepalen van de waarde van een startup.
Een financieel model combineert doorgaans financiële en niet-financiële gegevens om strategische en operationele plannen te creëren. Door verschillende financiële scenario's te modelleren, kan het model je adviseren over het risico dat gepaard gaat met het uitvoeren van bepaalde beslissingen of over de kasstromen die effectief tot je beschikking staan. Op deze manier kunnen je zakelijke ideeën en risico's op een kosteneffectieve manier worden ingeschat.
Dit zijn de belangrijkste elementen die een goed financieel model moet bevatten:
Voordat een financieel model gebouwd kan worden, is het van belang dat je een grondig begrip hebt van je business en KPI’s. Zonder kunnen je strategische plannen niet in concrete cijfers worden vertaald.
Een KPI is iets dat de prestaties van je bedrijf drijft. In werkelijkheid is er een hele reeks interne en externe factoren die de prestaties van bedrijven beïnvloeden. Het is essentieel om te focussen op KPI’s die:
Inkomsten zijn bijvoorbeeld een KPI die gemakkelijk te controleren zijn en over het algemeen vergelijkbaar over tijd of tussen bedrijven. Echter, inkomsten zijn misschien niet de werkelijke KPI voor bedrijfsprestaties. Dat kan bijvoorbeeld het aantal verkoopgesprekken zijn dat je in een maand voert, of de hoeveelheid verkeer op je website. Indirect bepalen deze KPI's de hoeveelheid inkomsten je genereert.
KPI’s zijn vaak af te leiden uit prijs of volumes (PxQ). Het verkeer op je website per week maal het gemiddelde bedrag dat een bezoeker uitgeeft, bepaalt bijvoorbeeld je inkomsten.
Zodra de belangrijkste KPI’s zijn geïdentificeerd, is het mogelijk om de ontwikkeling van deze KPI’s te volgen en strategische beslissingen te nemen om de prestaties in de toekomst te verbeteren. Door de KPI’s te verbeteren zullen de prestaties van het bedrijf als geheel doorgaans ook verbeteren. Het is nu gemakkelijker om de impact op de financiën van je bedrijf te zien na het implementeren van een strategie.
Historische cijfers kunnen worden gebruikt als maatstaf voor de huidige prestaties. Cijfers van vorig jaar of vorige maand bieden harde feiten, beschrijven gevestigde patronen en identificeren potentiële problemen en kansen. Vergelijk je bedrijf niet alleen met een interne benchmark, maar ook met andere vergelijkbare bedrijven, zoals bijvoorbeeld concurrenten.
De voortzetting van een startup is heel vaak gekoppeld aan de gezondheid van de kasstroom; hoeveel geld er daadwerkelijke het bedrijf binnenkomt en verlaat. Een visuele weergave van de voorspelde kasstroom van je bedrijf helpt je te voorspellen wanneer je in moeilijkheden komt. Hiermee kun je anticiperen op eventuele geldtekorten. Inzicht in de kasstromen van je bedrijf kan helpen met het beantwoorden van de volgende vragen:
Voor startups die nog niet zijn gelanceerd, kan het voorspellen van kasstromen lastig zijn, omdat er beperkte of onregelmatige transacties zijn. In dit geval kun je een kasstroomprognose maken voor de lange termijn op basis van verwachte investeringen en inkomstenstromen.
Als je je kasstromen hebt gedefinieerd, is de volgende stap het bepalen van de financieringsbron, d.w.z. schuld versus eigen vermogen. Bedenk dat extern vermogen rentelasten en aflossingen met zich meebrengen die de kasstroom weer beïnvloeden. Dit alles helpt om te beslissen of en in welke mate het bedrijf schulden kan aangaan en wat het niveau van aandelenfinanciering zou kunnen zijn.
Bovendien geeft een goed doordachte prognose potentiële investeerders het vertrouwen dat je de belangrijkste financiële KPI’s, kosten en het benodigde kapitaal begrijpt om je bedrijf op te bouwen. Houd er rekening mee dat je een realistische prognose laat zien. Als je bijvoorbeeld vertragingen verwacht, wees daar dan eerlijk over. Investeerders zullen hier vaak doorheen kunnen kijken, het is immer niet de eerste keer dat ze dit doen.
Als je eenmaal een financieel model hebt gebouwd op basis van de juiste KPI’s, is het gemakkelijk om de gebieden te herkennen die hogere winsten kunnen genereren. Het model helpt ook bij het maken van een kosten-batenanalyse van nieuwe projecten. Je kunt zelfs je verwachte kasstromen in verschillende scenario's onderzoeken. Dit kan helpen om gemakkelijker door onverwachte gebeurtenissen te navigeren tijdens het runnen van je bedrijf.
Tot slot is het altijd zinvol om break-even analyses uit te voeren. Dit is het moment waarop je uitgaven gelijk zijn aan je inkomsten. Als je startup levensvatbaar is, ligt het voor de hand dat je inkomsten uiteindelijk je uitgaven zullen overtreffen. Potentiële investeerders willen weten wanneer dit punt bereikt wordt voordat ze in je bedrijf zullen investeren.
Kun jij wel wat hulp gebruiken bij het opstellen van je financiële model? Geen nood, de mentoren van Traineeship Ondernemen helpen jou hierbij. Maak je ondernemersambities waar en meld je vast aan voor het volgende Traineeship of boek een losse coachingssessie bij een van onze mentoren.
6 slimme pivots van Nederlandse bodem